Sprawa wyjaśniła się nieco kiedy sięgnąłem po pamiętniki Adama Lipińskiego,siostrzeńca Kazimierza Arkuszewskiego. Pisze on: W 1905 roku mój dziadek.. za zarobione w Rosji pieniądze uprzemysłowił majątek.Zbudował drożdżownię,by wykorzystać krystaliczną wodę ze źródeł Pilicy. Założył krochmalnię, słodownię i tartak.. Nie ulega więc raczej wątpliwości,że drożdżownia powstała od podstaw i potwierdzają to inne źródła . Założenie słodowni może oznaczać wykorzystanie istniejącego obiektu lub jej uruchomienie w obiekcie zbudowanym dla Drożdżowni. Na razie trudno więcej powiedzieć. Drożdżownia Arkuszewskiego nie była zlokalizowana na Zarzeczu ale kilkaset metrów dalej,w bezpośrednim sąsiedztwie pałacu. Zastanowiło mnie Twoje zdjęcie gorzelni. Jutro przespaceruję sie z aparatem na Zarzecze bo jest tam pewien obiekt...

zaglądając do słynnej monografii Abramskiego (w związku z tematem o węglu brunatnym) przypadkowo zauważyłem (s. 333-34) informacje o browarach:
W 1910 r istniały mniejsze zakłady przemysłowe: Browar parowy Salomona Habermana, Browar parowy Sercarza, ...
Browar Windmana, Habermana, Hercberga w Zawierciu w 1920 roku zatrudniał 8 osób (w tym samym czasie Joachim Haberman miał w Kromołowie olejarnię)
Co do dwudziestolecia jest praca P. Graty: Przemył gorzelniczy w II Rzeczypospolitej, Rzeszów 2002 (ale konkretnych informacji regionalnych raczej się tam nie znajdzie)

Witam
jeśli informacje dotyczące browarów nie są zbyt obszerne to bardzo prosiłbym o pełny cytat z Abramskiego (niestety nie mam do niego dostępu). ten Sercarz wprowadził u mnie zdziwienie bo przeciez pozycja dotyczyt Zawiercia.

to są właśnie kompletne cytaty: pierwsza linijka ze strony 333 (wymienione zakłady istniejące w Zawierciu w 1910), a druga z 334 (wymienione drobne zakłady działające ok 1920) - pierwszym cytatem się nie przejmuj (pomyłki się zdarzają wszystkim), a drugi podaje zatrudnienie z 1920 roku więc pomyślałem, że się przyda

Księgi adresowe mają to do siebie,że nie wszyscy przedsiębiorcy zamieszczali swoje ogłoszenia. I teraz zależy jak się trafi na rok. Brak firmy w książce wcale nie oznacza ,że jej nie było. Nie mówiąc o skrótach , które nic nie mówią albo przekłamaniach.
Dodatkowo w przypadku Zawiercia, ponieważ było to trochę większe miasteczko, często nie ma nazwy ulicy i to stanowi największe utrudnienie w lokalizacji np browarów. Będąc dzisiaj w Zawierciu zatrzymałem się przy ulicy Aptecznej, gdzie w tyle jest budynek,w którym mogłaby być rozlewnia ( układ drzwi i okien) ale zlokalizowany jest za placem o numerze 12.
W Porębie ( odpowiadając na pytanie Renarda) w 1952 roku wybudowano barak dla Greków, w którym od połowy lat 50 tych była rozlewnia (piwo z Tych i Będzina). Działała do lat 70 tych. Budynek wyburzono.

W takim razie dzięki i za te informacje (miedzy 1914 a 1922 mialem luke w danych odnośnie browarów Zawiercia).
Oczywiście zdaję sobie sprawę że książki adresowe zawierają błędy ale często brak innego źródła informacji.
Dzięki za info odnośnie rozlewni w Porębie.
Może w czwartek będę miał nieco więcej informacji o br. Zawiercia i Pilicy

Witam
Niestety o Zawierciu niewiele więcej sie dowiedziałem niż wcześniej. Może poza tym że po 1918 zazwyczaj browar wykazywany jest jako Windman, Haberman,Hercberg.Ostatnia wzmianka jako browar 1924 rok. Bardzo prawdopodobne że zaprzestał produkcji do 1926 roku (brak w wykazach). Ciekawostka jest fakt że w II RP miedzy 1924 a 1928 zamknieto 94! browary.
Co do Pilicy to:
1874 - pierwsze wzmianki o browarze jako już sporym zakładzie ,
1875; dobra ziemskie Pilica nabył Leon Epstein za 160 000 rs. ( bez kortowni, papierni i młyna parowego - a co z browarem ?,
1878 -…; skład piwa na sposób Wiedeński z browaru w Pilicy, Feliks Perl, Warszawa, ul. Żabia 7;
1878 - Leon Epstein w starej farbiarni buduje wielką słodownie
1878 grudzień -05.12.1878 roku została poświęcona słodownia w Pilicy przez ks. Brzozowskiego. Jest to pierwszy tego rodzaju zakład w kraju
1878 -…; piwo Pilickie poleca skład w Warszawie, W. Krajewski, ul. Bednarska róg Krakowskiego Przedmieścia w domu Towarzystwa Dobroczynności;
1880-…; skład piwa na sposób Wiedeński z browaru w Pilicy, Feliks Perl, Warszawa, ul. Żabia 7;
1880 -5 br. w powiecie olkuskim (Sławków, Żarnowiec, Pilica, ogrodzieniec, Bolesław - takich 5 znam więc prawdopodobnie o nie chodzi )wyprodukowało piwa za 100 087 rb.;
1881-…; skład piwa na sposób Wiedeński z browaru w Pilicy, Feliks Perl, Warszawa, ul. Żabia 7;
1881 ogłoszenie o chęci sprzedazy dóbr Pilica z duża słodownią i browarem.
1884 - w dobrach Pilica powiatu olkuskiego o 16 wiorst od Zawiercia, 13 od Wolbromia stacji drogi żelaznej jest zaraz do wydzierżawienia parowa fabryka słodu urządzona wedle najnowszego systemu oraz browar piwny w miasteczku Pilicy
1885 - w Pilicy są młyn i słodownia ( browaru chyba już nie ma - przynajmniej nie ma wzmianki);
1885 - w powiecie 2 br. z produkcją na 5 854 rs. i 5 robotnikami;
To tyle co uzyskałem dzięki uprzejmości kolegi z W-wy. Znaczące jest niemal 20 krotne zmniejszenie wartości prod. między 1880 a 1885 musiał być zamkniety duży browar. Te dwa co zostały w 1885 to Sławków i Żarnowiec.
Daty pochodzą z gazet z tego okresu. I to by było na tyle.

Ciekawe informacje. Niektóre nowe, inne sprzeczne z dotychczasową wiedzą więc trzeba będzie pogrzebać w jakiś zakamarkach i powoli je usystematyzować.

juz ciekaw jestem konfrontacji wiadomości. Z doświadczenia wiem że często nowe informacje zakłócają dotyczczasowe tym nie mniej wymiana informacji zazwyczaj prowadzi do zwiększenia wiedzy.
w 1924 jest info że w Pilicy Arkuszewski miał gorzelnię ani słowa o drożdzowni czy słodowni
Pozdrawiam

Pewnie pod przykrywką drożdżowni pędził jakieś royalopodobne wynalazki

Czy to jest anons reklamowy czy innego rodzaju informacja?

W świątecznym wydaniu GZ Jura pocztówka z najstarszą panoramą Zawiercia.

a piszą coś ciekawego o świętowaniu Wielkanocy?
Boże Narodzenie bardziej bogate w tradycje i w dodatku zróżnicowane regionalnie... ale o świętach Wielkiej Nocy pisze się mniej - oprócz potraw które chyba się wiele nie różnią od innych regionów http://ww6.tvp.pl/2862,20080323682330.strona najczęściej spotyka się wzmiankę o zwyczaju obchodu "Gaika" w etnografii tej części Polski; blisko Jury - w Koziegłówkach zwyczaj turków, Kolberg pisał, że gospodarze okolic Siewierza dawali bydłu w Wielki Czwartek chleb z bobkami w mniemaniu, że przez to zabezpieczą je od wszelkich chorób. W Wielki Piątek wszyscy domownicy z rana biegną do rzeki dla umycia (zwyczaj bardziej rozpowszechniony), gospodarz lub gospodyni rózgą uderzali dzieci aby wrazić w ich umysły pamięć biczowania Chrystusa... na znak żałoby krepą zakrywali lustra. A może ktoś słyszał o jakichś ciekawych jurajskich zwyczajach czasu wielkanocnego?

Niewątpliwie zachowanie pisemnych świadectw zwyczajów zawdzięczamy Michałowi Fedorowskiemu Lud okolic Żarek, Siewierza, Pilicy..z 1888 r. zainteresowanych folklorem odsyłam do tej książki. Po jej lekturze mam kilka przemysleń.
1/ W swoich wycieczkach po Nowym Śląsku omijał Zawiercie, Myszków i Porębę. Nie dlatego , że zwyczaje w tych wsiach nie były ciekawe. Był to czas przeksztalcania tych wsi w osady fabryczne. Miejscowe zwyczaje zaczęły się mieszać ze zwyczajami przywiezionymi z innych części Polski.
2/ Nie wiem czemu ale nie znajdziemy w bogatych opisach potraw spożywanych przez wieśniaków słowa "prażonki" i "pieczonki"( dedykuję tę uwagę twórcom legendy jurajskich prażonek tudzież innym zwyczajotwórcom). Wręcz przeciwnie autor ten pisał , że miejscowa ludność mięso spożywała od wielkiego święta.
3/ "Kultową" pieśnią zespołu Śłąsk była " Poszła Karolinka do Gogolina" . Nawet w Gogolinie stanął jej pomnik a tutaj pan Michał zamieścił tekst pieśni z okolic Siewierza
"Poszła Karolina do Bocholina"( las na północny zachód od Siewierza). Ano pogranicze. I odwieczne pytanie co było pierwsze : jajko czy kura"
Zwyczaje, zabawy nieopisane a zasłyszane na prima aprilis.
1/Rano gospodarz jak zwykle po przebudzeniu wychodzi "przed sień". Przeciągając się spogląda na dach swojego domu gdzie na szczycie chałupy młodzież postawiła jego drabiniasty wóz( wcześniej rozebrali wóz na części pierwsze).
2/Innym razem gospodarz jak zwykle po przebudzeniu spojrzal w okno a tam ciemność.
Dalej nie mógł zasnąć , kiedy patrzył w okno dalej było ciemno. Wreszcie, kiedy wyszedł
prze chałupę zobaczył , że wiejskie młode chwaty wysmarowały okna sadzą i stąd te wieczne ciemności
Naśladownictwo niewskazane

Fedorowskiego piękne dzieło! ale styczność z nim miałem kilka lat temu...zrobiłem notatki głównie nt obrzędów wesela (z poprzedzającymi go obrzędami) i pogrzebu; drugiego tomu (z pieśniami) nie widziałem, ale z tego co pamiętam (o pierwszym tomie) o zwyczajach wielkanocnych też niewiele pisał (powtórzył właściwie Kolberga)